1856 թ. հուլիսի 10-ին է ծնվել սերբական ծագմամբ ամերիկացի հայտնի ճարտարագետ, ֆիզիկոս, գյուտարար Նիկոլա Տեսլան: Էլեկտրականության ու ռադիոտեխնիկայի բնագավառում մեծ ու հեղափոխական գործունեություն ծավալած Տեսլան, նաև արտասովոր մարդ էր, որի կյանքի ու գործունեության շուրջ տարբեր առասպելներ են հյուսվել: Art365-ը ներկայացնում ուշագրավ փաստեր մեծ գյուտարարի մասին:
Նիկոլա Տեսլան ծնվել է սերբ քահանայի ընտանիքում, որը շատ հետաքրքրված էր ռադիոտեխնիկայով: Գյուտարարի խոստովանությամբ, որ նա 1939թ.-ին արել է 12-ամյա Պաուլա Ֆոտիչին ուղղված նամակում, էլեկտրականությամբ նկատմամբ հետաքրքրությունը նրա մեջ առաջացել է 3 տարեկանում, երբ շոյել է կատվի մեջքն ու զգացել առաջացող հոսանքը:
Տեսլան հայտնի է հատկապես փոփոխական հոսանքի (AC) ստեղծման ուղղված իր աշխատանքներով: Հոսանքի այս տիպը ավելի արդյունավետ և անվտանգ էր մեծ հեռավորությունների վրա փոխանցվելու համար, համեմատած հաստատուն հոսանքի (DC), որի հետ կապված աշխատանքներով զբաղվում է Թոմաս Էդիսոնը։ Տեսլան և Էդիսոնը, թեև սկսել են համատեղ աշխատանքով, սակայն հետագայում նրանց ճանապարհները բաժանվում են, իսկ կայուն ու փոփոխական հոսանքների «պատերազմում» հաղթում է Տեսլան: Փոփոխական հոսանքի համակարգերը դառնում են էլեկտրացանցերի ստանդարտը ամբողջ աշխարհում։
Տեսլան է ստեղծել է ինդուկցիոն շարժիչ և տրանսֆորմատոր, որոնք դարձան էլեկտրաէներգիայի բաշխման հիմնական միջոցներ։
Թեև ռադիոյի գյուտի հեղինակ են համարվում Ալեքսանդր Պոպովն ու Գուլիելմո Մարկոնին, սակայն Տեսլան մեծ ներդրում է ունեցել ռադիոտեխնոլոգիաների մշակման մեջ և նույնիսկ ստացել է որոշ առանցքային բաղադրիչների արտոնագրերը Մարկոնիից առաջ։
Տեսլան փորձարկումներ է կատարել էլեկտրաէներգիայի անլար փոխանցման ոլորտում: Նա երազում էր ստեղծել էներգիայի փոխանցման համաշխարհային անլար համակարգ։ Նրա՝ Նյու Յորքում՝ Լոնգայլենդում կառուցած Ուորդենկլիֆ աշտարակը այս հավակնոտ ծրագրի մի մասն էր։ Ուշագրավ է, որ Տեսլայի անլար էներգիայի համակարգի աշխատանքով է մեկնաբանվում 1908 թվականի Սիբիրում Տունգուսյան երկնաքարի պայթյունը: Ըստ տարածված առասպելի, դա ոչ թե երկնաքար է եղել, այլ կուտակված էներգիայի պայթյուն, որն ուղարկել է Տեսլան հազարավոր կիլոմետրեր հեռվից:
Գիտնականին հաճախ մարգարե են համարում, քանի-որ նա է կանխատեսել ժամանակակից շատ տեխնոլոգիաներ. անլար հաղորդակցությունը, համացանցը, սմարթֆոնները և վերականգնվող էներգիան։ Ըստ տարածված առասպելներից մեկի Տեսլան հայտնաբերել է մեծ տարածություններ փոխանցող էլեկտրական մահացու ճառագայթները, որոնք ապագայում կդառնան պատերազմների հիմնական զենքերը, բայց միաժամանակ կնպաստեն պատերազմների վերացմանը:
Տեսլան երբեք ամուսնացած չի եղել և երեխաներ չի ունեցել։ Կյանքն անցկացրել է մենության մեջ: Նա պնդում էր, որ սա օգնել է նրան կենտրոնանալ միայն գիտական աշխատանքի վրա: Քնում էր օրական ընդամենը 2-3 ժամ և հաճախ աշխատում 48 ժամ անընդմեջ առանց հանգստի։ Նրա աշխատանքային օրակարգը չափազանց ծանրաբեռնված էր:
Նա տառապում էր օբսեսիվ-կոմպուլսիվ խանգարումներով։ Մոլագարության հասնող մաքրամոլություն ուներ: Նաև հաշվում էր իր քայլերը, ամեն ինչ անում էր երեք անգամ, չէր սիրում զարդեր և կլոր առարկաներ: Կյանքի վերջին տերիներին շատ տարված էր աղավնիներով, որոնց ամեն օր կերակրում էր: