Հիշում է Սիլվա Կապուտիկյանը
Ծնունդն ու «բացվիլը»
... Այսպես ուրեմն, ծնվել եմ 1919 թվականի հունվարի 20-ին, Երևանում… Իսկ «բացվիլ» սկսել եմ 1933-ի դեկտեմբերի 24-ից, երբ «Պիոներ կանչ» թերթում տպագրվեց իմ առաջին ոտանավորը: Դրանից հետո մինչև օրս բացվում եմ ու բացվում` գրականության պարտեզում թողնելով 100-ից ավելի բանաստեղծական, արձակ, հրապարակախոսական, մանկական գրքեր` հայերեն, ռուսերեն - այլ լեզուներով:
Բակն ու ընտանիքը
«Ես ծնվել եմ ոչ միայն գաղթական ընտանիքում, այլև գաղթական բակում, որը գտնվում էր այն ժամանակ Նազարովսկի կոչվող փողոցի վրա, Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու մոտերքում: Բակի միահարկ, մի կերպ ոտքի վրա կանգնող կավաշեն տներում տեղավորվել էին 15-20 թվականներին Կողբից, Բիթլիսից, Ալաշկերտից և ամենից շատ Վանից եկած գաղթականները: Իմ ծննդից երեք ամիս առաջ մահացել է հայրս, ընտանիքը՝ տատս, երեք մորաքույրներս և ես մնացել է դեռ շատ երիտասարդ մորս աշխատանքի հույսին: Ապրել ենք նեղված, հազիվ ծայրը ծայրին հասցնելով: Ինձ մեծացրել է տատս, որի ասելով թոռնիկը այսինքն՝ ես, եղել է շատ հանդարտ ու հնազանդ երեխա, մանկապարտեզում և դպրոցում օրինակելի: Մանկությունից հիշողությանս մեջ մնացել են հատուկենտ սերմնահատիկներ, որոնք հետագայում ուռճացել, ծիլ ու ծաղիկ են դարձել բանաստեղծություններիս մեջ»:
Առաջին հիասթափությունը
«Ամառները քնում էինք բակում: Ուշ երեկոյին տանտիրուհիները և երեխաները բարձ ու վերմակները տեղավորում էին բակում դրված թախտերին, և երկարուկ միջանցք հիշեցնող բակը, իրար կողքի շարված թախտ ու անկողիններով, դառնում էր հանրակացարանի կամ ամառային ճամբարի պես մի բան: Ինձ համար բակում քնելը երանություն էր: Պառկում էի՝ աչքս աստղառատ երկնքին, անգիր անում մեծ ու փոքր արջերը, փնտրում-գտնում ամենալուսավոր աստղը, հիանում ընկնող աստղերի փափուկ սահքով, մինչև որ աչքերս փակվում էին, ու լուսազարդ երկնքին փոխարինում էին լուսազարդ երազները: Մեն ու միակ երազ է մնացել այդ գիշերներից: Չգիտեմ ովքեր և ինչպես ինձ նվիրել էին մի խոշոր, կապուտաչյա շուշատիկնիկ…Երջանկացած ու հրճվալից՝ երկար խաղացի այդ կապուտաչյա հրաշքի հետ, վերջում էլ պառկեցրեցի կողքիս, և այդպես էլ իրար գրկած քնեցինք:Առավոտյան, աչքս հազիվ բացած, ձեռքս տարա տիկնիկին.տեղը դատարկ էր…Փնտրեցի չորս կողմս, վերմակը շուռումուռ տվեցի, բարձի տակը ստուգեցի՝ չկար, անհետացել էր: Ու լաց եղա բարձր, աղեկտուր: Դա իմ առաջին հիասթափությունն էր կյանքից…»:
Առաջին ընդվզումը
Շատ էի սիրում նվագել, այն էլ՝ դաշնամուր: Կոնսերվատորիա չընդունվեցի, ընդունվեի էլ ինչպե՞ս պիտի սովորեի: Ոչ միայն մենք, բակում ոչ մեկը դաշնամուր չուներ: Մեր ունեցած կարողությանը համապատասխանողը մանդոլինն էր. և ուսուցիչը՝ մոտակա Ռուբենի փողոցի վրա ապրող մանդոլինահար մի երիտասարդ: Մանդոլինը իմ հարստությունն էր, իմ առաջին հպարտությունն ու հրապուրանքը: Նրանից անբաժան էի մշտապես և նվագելուց հետո էլ դնում էի կողքիս, պատահած տեղը՝ թախտին, սեղանին, աթոռներին: Մի օր էլ, չգիտես ինչպես, տատս պատահաբար նստեց թախտին դրված մանդոլինի վրա, և գործիքի կոթը կոտրվեց: Իմ լացն ու աղաղակը բռնել էր ողջ բակը, ոչ մի մխիթարություն, նորը առնելու խոստում չէր օգնում…Իմ լացը միայն լաց չէր, բողոք էր, կոչ էր, ապստամբություն: Դա էլ իմ առաջին ընդվզումն էր կյանքի, աշխարհի, ամեն ինչի դեմ…:
Նկ. Մ.Սարյան, Սիլվա Կապուտիկյան, 1952, աղբյուրը՝ ՀԱՊ հավաքածու/շտեմարան-www.gallery.am